Het gaat niet zonder slag of stoot, eigen verantwoordelijkheid in de kleuterklas. Maar als het er is, stroomt er energie door het lokaal. Bij mij en bij de kinderen.
Ik probeer het de kinderen van mijn klas al vroeg bij te brengen. De eigen verantwoordelijkheid in de kleuterklas. Het lokaal opgeruimd en schoon houden, samenwerken, elkaar helpen en hun eigen verantwoordelijkheid voor het leerproces. Dit gaat niet zonder slag of stoot, zeker niet bij kleuters. Maar als ik voorbeelden in de klas zie van die eigen verantwoordelijkheid, dan gaat het stromen. Bij mij en bij de kleuters zelf.
Een voorbeeld: ik heb twee meiden in de klas die het ook heel belangrijk vinden dat het lokaal er netjes en opgeruimd uit ziet. Ze gaan regelmatig met plantenspuit en schoonmaakdoek in de weer om alle tafels te poetsen na het eten. Ze spreken samen af wie wat doet en binnen een mum van tijd hebben ze de boel schoon. Als ze nog tijd hebben vegen ze ook de vloer. Soms komt een van de meiden me in de middag zelfs helpen als haar zus een buitenschoolse les heeft. ‘Ik maak ook nog even de stoelen schoon juf, die zijn pas vies!’ De volgende ochtend zegt ze tegen de klas: ‘Wel alles schoon houden hè, ik heb gisteren hard gepoetst!’
Nog een voorbeeld. Ik las het Prentenboek van het jaar 2016: We hebben er een geitje bij voor. Compleet met het grabbelen naar de dieren van het boek (wat nog best moeilijk bleek te zijn). Ik gooide er nog een lesje op goede volgorde zetten en eerste, middelste en laatste dier van het boek tegenaan. De dieren waren van mezelf en hadden de kinderen uit de klas nog niet gezien. Ze kwamen zelf met een idee: ‘Mogen we met de plastic dieren spelen juf? Dan maken we hokken met Kapla voor ze’. Dat vond ik een uitstekend idee, ik had al bedacht dat we wel een verteltafel konden maken en nu kwam het uit henzelf: eigen verantwoordelijkheid!
En zo verzamelde ik een clubje van kinderen om me heen die allemaal wat konden bijdragen aan de verteltafel.
De een kon goed hokken bouwen, de ander was goed in het zoeken van onderdelen van de lego en Duplo. En weer een ander durfde een andere juf wel te vragen om een legofiets die de hoofdpersoon uit het boek nodig had.
De kinderen hielpen en inspireerden elkaar, er werden tal van woorden (goed voor de woordenschat) besproken en iedereen voelde zich betrokken. Ik zat er als leerkracht bij, gaf hier en daar een aanwijzing, maar liet vooral de kinderen aan het woord. De rest van de klas deed ook zijn ding, er was rust, er viel geen onvertogen woord en als er iets was, werd het door de kinderen zelf opgelost. De kinderen waren verantwoordelijk voor de verteltafel. Er werd meteen gespeeld. Het boek werd nagedaan en er kwamen hele verhalen los over de boerderij. Prachtig! Energie stroomde er door het lokaal. Bij mij en bij de kinderen.
Dat is het onderwijs dat ik voor ogen heb! Betrokkenheid, groei, zelfstandigheid en bovenal eigen verantwoordelijkheid.
En mooi bijkomend voordeel: het scheelt tijd. De kinderen zorgen voor de materialen en het leerproces. Je hoeft weinig voor te bereiden ;).
Hoe zorg jij voor eigen verantwoordelijkheid in de klas?